‘Misschien wel het meest succesvolle jaar in ons bestaan’, zo keek ik vorig jaar terug op het toen achter ons liggende schooljaar. Ik kan het dit jaar herhalen. De grootste school voor havo en vwo in de Zaanstreek – we hebben, voor de tweede keer in ons bestaan, moeten loten. Financieel gezond – en mede daarom in staat voortdurend vernieuwingen te realiseren, met, het komend jaar, de introductie van het technasium. Eindexamenuitslagen die klinken als een klok, met een 96% score op havo én vwo – weinigen hadden het aan de vooravond van de examenperiode durven voorspellen. Excellente havo, opnieuw, en nu ook excellent vwo. De enige school in de wijde omtrek waar volgens de cijfers van het ministerie geen docenten voor de klas staan die daar niet horen.
We zijn, ik herhaal wat ik vorig jaar zei, een succesvolle school. Dat succes is geen toeval. Scholen als ons SMC, eenpitters, scholen waarbij één bestuur verantwoordelijk is voor één school op één locatie, kenmerken zich door een platte organisatie, korte lijnen, sterke betrokkenheid, snelle besluitvorming en grote wendbaarheid. En vooral: aandacht voor waar het op school om hoort te gaan, de leerling en het onderwijs dat hij krijgt.
Ik wil in dat verband even stil staan, nog één keer, bij het vertrek van Henk Hofer. Toen we, nu meer dan vijfentwintig jaar geleden, besloten zelfstandig verder te gaan, realiseerden we ons heel goed dat het een beslissing was die alleen toekomst had wanneer we ons zouden weten te onderscheiden. Henk heeft een heel belangrijke rol gespeeld bij het ontwikkelen van de eigen en eigenzinnige visie die dat onderscheid heeft gebracht. En in de vele jaren daarna bij het bewaken daarvan. In de vergaderingen van personeelscommissie en bestuur was Henk altijd degene die vroeg om aandacht voor de individuele leerling, voor de individuele docent, die vroeg om kansen, ook voor de minder excellente leerling. Het is een erfenis waarmee we zorgvuldig om moeten gaan. Hij is bepalend voor het bestaansrecht van onze school. Hij maakt onze school tot een aantrekkelijke school voor personeel én leerlingen.
Het succes van de afgelopen jaren bergt het risico in zich dat we het succes vanzelfsprekend gaan vinden. Dat is het niet. Ook voor ons heeft de toekomst uitdagingen in petto.
Want we leven in een onrustige wereld. Het reactionaire bewind in Moskou is met zijn steun aan irredentistische bewegingen onder Russischtalige minderheden een bron van spanning aan de Europese oostgrens. De conflicten in Libië, in een groot aantal zuidelijker gelegen Afrikaanse landen, in Irak en Syrië duren voort en laten zich ook in ons deel van de wereld voelen. We huiveren nog bij de aanslag gisteren in Nice. Eerder waren Parijs, Brussel en Istanboel het toneel van bloedige terreuraanslagen. De stromen vluchtelingen, niet alleen afkomstig uit het Midden-Oosten maar ook uit Afrika, doen denken aan de volksverhuizingen van het eind van de Tweede Wereldoorlog. En wie zich realiseert hoe zeer de politieke instabiliteit op zoveel plekken in de wereld samenhangt met de steeds merkbaarder klimaatverstoring weet: ‘You ain’t seen nothin’ yet.’
Die mondiale onrust treft hier in Europa een verdeelde samenleving. Continue reading Onzekerheid, ongelijkheid en onderwijs →
